Барбара Такман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Барбара Такман
англ.: Barbara Wertheim Tuchman
Дата нараджэння 30 студзеня 1912(1912-01-30)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 6 лютага 1989(1989-02-06)[1][2][…] (77 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Maurice Wertheim[d]
Дзеці Jessica Mathews[d]
Род дзейнасці журналістка, гісторык, пісьменніца, біёграф
Месца працы
Альма-матар
Член у
Прэміі
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Такман.
Уільям Шырэр  (руск.) (бел. (злева), Барбара Такман і Джон Эйзенхаўэр  (руск.) (бел.

Барбара Вертхайм Такман (англ.: Barbara Wertheim Tuchman; 30 студзеня 1912, Нью-Ёрк — 6 лютага 1989, Грынвіч, Канектыкут) — амерыканская пісьменніца і гісторык.

Двойчы лаўрэат Пулітцэраўскай прэміі за немастацкі празаічны твор — за кнігі «Жнівеньскія гарматы  (руск.) (бел.» (1963; бестселер  (руск.) (бел. аб перадумовах і першым месяцы Першай сусветнай вайны) і «Стылуэл і амерыканскі досвед у Кітаі, 1911—1945» (1972; біяграфія генерала Джозефа Стылуэла  (руск.) (бел.).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Дачка банкіра Морыса Вертхайма[d] і яго першай жонкі Альмы Маргентау. Унучка пасла Вудра Вільсана ў Асманскай імперыі Генры Моргентау-старэйшага  (руск.) (бел. па маці. Яе бацька быў уладальнікам часопіса «The Nation»(найстарэйшы з існуючых штотыднёвікаў у ЗША, заснаваны ў 1865 годзе), прэзідэнт Амерыканскага яўрэйскага кангрэса  (руск.) (бел., выбітны калекцыянер і заснавальнік Тэатра «Гільдыя»[10].

У маладосці Вертхайм захаплялася кнігамі Люсі Фіч Перкінсан  (англ.) (бел., Джорджа Альфрэда Гентэ[en], Джэймса Вольфа  (руск.) (бел. і гістарычнымі раманамі Аляксандра Дзюма[10]. Яна вучылася ў прыватнай школе «Уолдэн»[en] на Манхэтэне[11]. Яна атрымала дыплом бакалаўра мастацтваў у 1933 годзе ў каледжы Рэдкліф[en] (з 1999 года ўваходзіць у Гарвардскі ўніверсітэт) ў Кембрыджы, дзе вывучала гісторыю і літаратуру.

Пасля выпуску працавала ў Інстытуце ціхаакіянскіх даследаванняў у Нью-Ёрку, прабыўшы год у Токіа ў 1934—1935 і месяц у Кітаі перад вяртаннем у ЗША праз Транссібірскую магістраль, Маскву і Парыж[10]. Яна таксама была карэспандэнтам «The Nation» з франтоў грамадзянскай вайны ў Іспаніі, наведала Валенсію і Мадрыд[12].

Затым яна напісала сваю першую кнігу, «The Lost British Policy: Britain and Spain Since 1700», апублікаваную ў 1938 годзе. У гады Другой сусветнай вайны Такман працавала ў офісе ваеннай інфармацыі. Пасля вайны Такман выхоўвала дзяцей, збіраючы базавыя даследаванні для працы, выдадзенай у 1956 годзе ў якасці кнігі «Bible and Sword: England and Palestine from the Bronze Age to Balfour».

Абіралася як чытальнік Джэферсанскай лекцыі[en] у 1980 годзе.

З 1940 года была замужам за Лестэрам Г. Такманам (1904—1997), урачом, даследчыкам і прафесарам медыцынскіх навук[13]. Тры дачкі, адна з якіх — {{нп3|Джэсіка Мэцьюз||ru|Мэтьюз, Джессика}}[14].

Барбара Такман памерла ад інсульту 6 лютага 1989 у Грынвічы, штат Канектыкут.

Закон Такман[правіць | правіць зыходнік]

У прадмове да сваёй кнігі 1978 года «Загадка XIV стагоддзя» Такман апісала гістарычны феномен, названы ёю законам Такман:

Бедствы рэдка бываюць настолькі ўсёабдымнымі, як гэта ўяўляецца з іх захаваных апісанняў. У апісаннях яны паўстаюць бесперапыннымі і паўсюднымі, хоць на самай справе часцей за ўсё бываюць спарадычнымі як у часе, так і ў прасторы. Акрамя таго, жывучасць нармальнага становішча рэчаў звычайна вышэйшая за адхіленні ад яго, як мы добра ведаем з назіранняў эпохі, у якой жывем самі. Складаючы ўяўленне аб нашай эпосе з навін, можна падумаць, што наш свет цалкам складаецца з забастовак, злачынстваў, адключэнняў электрычнасці, труб, якія прарваліся, цягнікоў, якія затрымаліся, закрытых школ, рабаўнікоў, наркаманаў, неанацыстаў і гвалтаўнікоў. Аднак мы можам вярнуцца ўвечары дадому — ва ўдалы дзень — сустрэўшыся не больш чым з адной-дзвюма з гэтых з’яў. Гэта падштурхнула мяне сфармуляваць закон Такман, які гучыць наступным чынам: «Факт апісання памнажае бачныя маштабы любой сумнай з’явы ў 5-10 разоў» (або ў любой ступені па выбары чытача).

Зноскі

  1. ↑ а б Barbara Tuchman // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ а б Dreifus E. Barbara Wertheim Tuchman // Tuchman, Barbara Wertheim (30 January 1912–06 February 1989), Pulitzer Prize-winning historian and writer // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.1400878 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ Barbara Tuchman Dead at 77; A Pulitzer-Winning Historian // The New York Times / J. Kahn — Manhattan, NYC: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1989. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X Праверана 3 сакавіка 2021.
  4. ↑ https://writersalmanac.publicradio.org/index.php%3Fdate=2012%252F01%252F30.html — 2012. Праверана 3 сакавіка 2021.
  5. ↑ Timeline 1989 Праверана 3 сакавіка 2021.
  6. ↑ Barbara W. Tuchman - Autograph
  7. ↑ Find a Grave — 1996.
  8. ↑ Tuchman, Barbara Wertheim
  9. ↑ Scanlon J., Cosner S. American Women Historians, 1700s-1990s: A Biographical Dictionary — Greenwood Publishing Group, 1996. — 304 с. — ISBN 978-0-313-29664-2, 978-1-56750-917-5
  10. ↑ а б в Oliver B. Pollack, «Barbara W. Tuchman (1912—1989)» // Paula E. Hyman and Deborah Dash Moore (eds.), Jewish Women in America: An Historical Encyclopedia: Volume II, MZ. New York: Routledge, 1997; pp. 1414—1416.
  11. ↑ Douglas Martin /06/23/nyregion/walden-school-at-73-files-for-bankruptcy.html Walden School, At 73, Files for Bankruptcy(недаступная спасылка), The New York Times , June 23, 1987
  12. ↑ html Barbara Tuchman Dead at 77; A Pulitzer-Winning Historian(недаступная спасылка). The New York Times, February 7, 1989.
  13. ↑ The New York Times: Lester Tuchman, Internist and Professor, 93. Архівавана з першакрыніцы 14 чэрвеня 2020. Праверана 1 кастрычніка 2017.
  14. ↑ Lester Tuchman, Internist and Professor, 93. New York Times (19 снежня 1997). Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2010. Праверана 27 лістапада 2012.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Барбара_Такман&oldid=4739940"