Сацыял-дэмакратычная партыя Аўстрыі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Сацыял-дэмакратычная партыя Аўстрыі
Sozialdemokratische Partei Österreichs
Выява лагатыпа
Лідар Вернер Файман
Заснавальнік Victor Adler[d]
Дата заснавання 30 снежня 1888
Штаб-кватэра
Краіна
Ідэалогія сацыял-дэмакратыя
Інтэрнацыянал
Маладзёжная арганізацыя Socialist Youth Austria[d]
Колькасць членаў 180 000
Месцаў у Нацыянальраце 57 з 183
Месцаў у Бундэсраце 24 з 62
Месцаў у Еўрапарламенце 5 з 19
Постаці члены партыі ў катэгорыі (0 чал.)
Сайт spoe.at
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сацыял-дэмакратычная партыя Аўстрыі (СПА) (ням.: Sozialdemokratische Partei Österreichs (SPÖ)) — адна з найстарэйшых палітычных партый ў Аўстрыі. СПА з’яўляецца адной з двух асноўных партый у Аўстрыі, і мае сувязі з прафсаюзамі (ÖGB) і Аўстрыйскай палатай працы.

Партыя з’яўляецца членам Сацыялістычнага Інтэрнацыяналу і Партыі еўрапейскіх сацыялістаў.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

З пачатку да 1918 года[правіць | правіць зыходнік]

Сацыялістычныя і рабочыя арганізацыі пачалі фармавацца ў Аўстрыі ў сярэдзіне 19 стагоддзя. Першае пасяджэнне партыі адбылося ў 1874 годзе. У наступныя гады фракцыйнай барацьбы партыя раскалолася на памяркоўныя і анархісцкія групоўкі. Яны былі аб’яднаны ў 1889 годзе, як Сацыял-дэмакратычная рабочая партыя Аўстрыі (ням.: Сацыял Arbeiterpartei Österreichs, SDAPÖ), дзякуючы працы доктара Віктара Адлера. 12 ліпеня 1889 года быў надрукаваны першы выпуск партыйнай газеты Arbeiter-Zeitung. Партыя была першапачаткова блізкая да марксізму і працягвала расці, асабліва ў Вене, прамысловых раёнах Багеміі, Маравіі, Штырыі, Ніжняй Аўстрыі і Верхняй Аўстрыі.

Партыя ўдзельнічала ў стварэнні Другога Інтэрнацыяналу ў Парыжы 14 ліпеня 1889 года. Партыя выступала за пашырэнне правоў работнікаў, уключаючы іх права голасу. У Бруннерскай праграме верасня 1899, сацыялісты запатрабавалі, каб Аўстра-Венгерскай імперыі была пераўтворана ў федэратыўную дэмакратычную дзяржаву. Выбарчае права было прадастаўлена толькі пасля ўсеагульнай забастоўкі ў 1907 годзе. У 1911 сацыялісты сталі наймацнейшай партыяй у парламенце.

Партыя першапачаткова падтрымлівае аб’яву вайны супраць Сербіі пасля забойства ў Сараеве ў эрцгерцага Франца Фердынанда і яго жонкі Сафі, герцагіні Хоэнберг ў 1914 годзе, але неўзабаве зразумела, што катастрафічная вайна аказалася нежыццяздольнай.

Першая Рэспубліка[правіць | правіць зыходнік]

Падчас аўстрафашызму[правіць | правіць зыходнік]

Другая Рэспубліка[правіць | правіць зыходнік]

Экс-канцлер Рэннер быў абраны новым Федэральным прэзідэнтам Аўстрыі 20 кастрычніка 1945 года. Рэннер знаходзіўся на гэтай пасадзе аж да сваёй смерці 31 снежня 1950. Партыя правяла свой першы з’езд пасля 1933 года, у снежні 1945 года. СПА вырашыла заключыць саюз з кансерватарамі. Партыя ўвайшла ўвайшла ўвайшла ў шырокую кааліцыю Аўстрыйскай народнай партыяй (АНП), пераемніцай старой Хрысціянска-сацыяльнай партыі. Гэтая форма кааліцыі будзе працягвацца на працягу наступных 21 гадоў да 1966 года.

На парламенцкіх выбарах у красавіку 1966 года АНП атрымала ўрадаваю большасць і, такім чынам, магчымасць кіраваць у адзіночку.

У чэрвені 1974 года кандыдат ад Сацыялістычнай партыі Рудольф Кірхшлегер перамог на прэзідэнцкіх выбарах.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

  1. http://www.socialistinternational.org/viewArticle.cfm?ArticlePageID=931 Праверана 15 сакавіка 2019.
  2. http://progressive-alliance.info/2810-2/ Праверана 15 сакавіка 2019.