Баі за плацдарм «Балагер»

Баі за плацдарм «Балагер»
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Іспаніі
Даліна ракі Сегрэ.
Дата	красавік—жнівень 1938
Месца	Балагер, Іспанія
Вынік	перамога нацыяналістаў
Праціўнікі
Рэспубліканцы Нацыяналісты
Камандуючыя
Хасэ дэль Барыа Навара Альвара Суэйра
Сілы бакоў
ад трох да пяці дывізій адна дывізія
Страты
невядома невядома

Баі за плацдарм «Балагер» вяліся на рацэ Сегрэ ля горада Балагер падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі і ўяўлялі сабой серыю рэспубліканскіх контратак вясной і летам 1938 года, якія скончыліся правалам для прыхільнікаў Рэспублікі. Гістарычна гэтыя баі былі часткай больш доўгай бітвы пры Сегрэ.

Напярэдні

У пачатку красавіка 1938 года франкісцкія войскі пасля пераможнага наступлення ў Арагоне дасягнулі Каталоніі і ўтварылі фронт ад Міжземнага мора да Пірэнеяў па правым беразе рэк Эбра, Сегрэ і Нагера-Пальярэса. У раёне Лерыда на левым беразе яны ўтвараюць чатыры плацдарма (Серас, Балагер, Ла-Баронія-Мансек і Трэмп), адкуль павінны былі працягнуць наступленне да мяжы з Францыяй.

Горад Балагер, які ляжыць на правым беразе Сегрэ, трапіў у рукі франкісцкай арміі 10 красавіка 1938 года. Нацыяналісты таксама захапілі каля яго стратэгічны чыгуначны мост праз раку і ўтварылі плацдарм на левым беразе. Рэспубліканская армія адышла на іншы бераг.

Ход падзей

Рэспубліканскае камандаванне разумела небяспеку варожых плацдармаў на Сегрэ, таму адразу ж паспрабавала іх ліквідаваць. З 12 па 15 красавіка 27-я, 60-я і 72-я дывізіі 18-га армейскага корпуса Іспанскай Рэспублікі контратакавалі 53-ю дывізію нацыяналістаў пад Балагерам. Аднак рэспубліканскія салдаты, у асноўным вельмі маладыя людзі (некаторым было ўсяго 17 гадоў), паспешліва мабілізаваныя і дрэнна навучаныя, нягледзячы на іх энтузіязм, не дамагліся поспеху.

У маі, з мэтай аслабіць ціск прыхільнікаў Франка на Валенсію, вярхоўнае камандаванне рэспубліканцаў падрыхтавала новую контратаку на плацдарм ля Балагера, засяродзіўшы тут пяць пяхотных дывізій і танкавыя падраздзяленні. Баі пачаліся 22 мая года па ўсёй лініі фронту плацдарма. Атакі рэспубліканцаў пры шырокім выкарыстанні танкаў БТ-5 былі вельмі інтэнсіўнымі. Жорсткія баі вяліся за гарады Вальфагона-дэ-Балагер, Эрміта-дэ-Эль-Педрыс, Сенціу-дэ-Шыа і Мерэнге. Нягледзячы на вялікія страты і першапачатковую няўдачу, рэспубліканцы працягвалі атакі да 29 мая, захапіўшы ўсяго толькі тры ўчасткі, але яны не мелі ніякага стратэгічнага значэння. Праліўны дождж, які ператварыў даліну ракі ў балота, зрабіў немагчымым прасоўванне тэхнікі і людзей і прымусіў спыніць атакі.

Праз амаль тры месяцы, разам з больш шырокім рэспубліканскім наступленнем у бітве на Эбра, зноў рушыла ўслед серыя баёў за вяртанне плацдарма пад Балагерам. Атакі былі здзейснены паміж 9 і 11 жніўня, але рэспубліканскія войскі зноў пацярпелі паразу, сутыкнуўшыся з праўзыходнай агнявой моцай нацыяналістаў.

Вынікі

Пасля гэтых баёў фронт стабілізаваўся на 7 месяцаў, да 24 снежня, калі нацыяналісты пачалі наступленне на Каталонію з мэтай яе поўнага захопу. Аперацыя пачалася на поўначы і поўдні з плацдармаў Ла-Баронія — Трэмп і Серас адпаведна. 28 снежня некалькі франкісцкіх атрадаў на поўнач ад плацдарма ля Балагера таксама пачалі наступленне.

26 студзеня армія генерала Франсіска Франка акупавала Барселону, а 10 лютага — ўсю тэрыторыю Каталоніі.

Спасылкі

• Antes de la riada: las batallas del Segre, 1938 [1] Архівавана 23 лютага 2022.